Nie karz kibica dwa razy
21-07-2020
21 lipca 2020 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka miał okazję wypowiedzieć się co do zakresu sankcji nakładanych na kibiców (skarga nr 34503/10). Skarżącym w sprawie Velkov vs Bułgaria był kibic pierwszoligowego klubu Lokomotiv Plodviv. W maju 2008 r. przyjechał on na mecz pomiędzy Lokomotiv a CSKA Sofia. Już przed meczem kibice klubu Lokomotiv, w tym Velkov, rzucali przedmiotami w stronę kibiców drużyny przeciwnej oraz policję, która ochraniała mecz. Zdewastowali też kilka samochodów na parkingu przed stadionem. Ze względu na ich agresywne zachowanie mecz został przerwany, a Velkov znalazł się w detencji na 72 godz.
29 maja 2008 r. Sąd Rejonowy w Sandansku uznał go za winnego naruszenia pokoju podczas meczu, nałożył na niego karę 15 dni administracyjnego aresztu i zakazał udziału w wydarzeniach sportowych przez okres dwóch lat. Równolegle do postępowania administracyjnego zostało wobec Velkova wszczęte przez prokuraturę w Sandansku postępowanie karne. W ramach tego postępowania sąd zarządził tymczasowy areszt kibica. 10 lipca 2008 r. Velkov został oskarżony o znieważenie funkcjonariuszy, niepodporządkowanie się rozkazom policji oraz rzucanie kamieni w funkcjonariuszy i kibiców konkurencyjnego klubu. W styczniu 2009 r. sąd uznał Velkova za winnego wszystkich czynów i skazał go na dwa lata pozbawienia wolności. W kwietniu 2009 r. areszt został zamieniony na areszt domowy. Sądy odwoławcze podtrzymały wobec kibica karę.
W skardze do trybunału Velkov wskazał, że w jego sprawie doszło do naruszenia art. 4 protokołu 7 do konwencji (zakaz karania dwukrotnie za ten sam czyn).
ETPC zauważył, że wobec skarżącego zostały wszczęte dwa odrębne postępowania, z których każde dotyczyło zarzutów karnych. Uznał też, że czyn administracyjny i karny, za które został skazany, dotyczyły tego samego, bezprawnego zachowania mającego miejsce podczas jednego wydarzenia sportowego.
Oba postępowania rozpoczęły się w tym samym czasie i były prowadzone równolegle do 29 maja 2008 r., kiedy to postępowanie administracyjne zostało zakończone wydaniem prawomocnego wyroku. Postępowanie karne trwało ponad dwa lata i zakończyło się w październiku 2010 r. W kontekście wcześniejszego orzecznictwa trybunał uznał, że istniał wystarczająco ścisły związek w czasie między tymi dwoma postępowaniami. W odniesieniu do istnienia związku merytorycznego między tymi dwoma postępowaniami strasburscy sędziowie wskazali po pierwsze, że postępowania administracyjne i karne miały ten sam cel, a mianowicie ukaranie za zakłócanie spokoju podczas meczu piłkarskiego. Po drugie, fakty ustalone w postępowaniu administracyjnym nie zostały wzięte pod uwagę w postępowaniu karnym. Po trzecie, kara pozbawienia wolności nałożona w wyniku postępowania administracyjnego nie została uwzględniona przez orzeczenia sądów karnych. ETPC zwrócił uwagę w szczególności na to, że dwa postępowania miały ten sam cel karny. W świetle tych rozważań trybunał orzekł, że z uwagi na brak wystarczająco ścisłego związku merytorycznego między postępowaniem administracyjnym i karnym, postępowania te nie mogą być uważane za integralną część systemu sankcji przewidzianych w prawie krajowym, mających na celu walkę ze zjawiskiem chuligaństwa sportowego. W związku z tym skarżący był ścigany i dwukrotnie karany za ten sam czyn, z naruszeniem zasady ne bis in idem. Tym samym doszło do naruszenie art. 4 protokołu nr 7 do konwencji. Skarżącemu przyznano 2 tys. euro zadośćuczynienia.
Dominika Bychawska-Siniarska
Tagi: